In september 2021 promoveerde neurochirurg in opleiding J.T.J.M. van Dijck aan de universiteit van Leiden. Met succes verdedigde hij zijn proefschrift ‘Behandelbeslissingen bij ernstig traumatisch hersenletsel’.
Het proefschrift beschrijft de complexiteit van behandelbeslissingen na traumatisch hersenletsel. Er is beperkt wetenschappelijk onderzoek van hoge kwaliteit beschikbaar en hierdoor is de variatie in behandeling groot. Dit geeft een risico van selectiviteit en onderbehandeling.
In het eerste deel van het proefschrift worden een aantal factoren besproken die bij deze besluitvorming van belang zijn, waaronder de uitkomst van patiënten met traumatisch hersenletsel en de ziekenhuiskosten. Ondanks het feit dat veel patiënten met ernstig traumatisch hersenletsel een ‘slechte’ uitkomst hadden, werd gezien dat patiënten ook een ‘goede’ uitkomst konden behalen. De uitkomst werd gemeten met onder andere de ‘Glasgow Outcome Scale’.
Enkele patiënten met zeer ernstig traumatisch hersenletsel behaalden ook een ‘goede’ uitkomst. De bijhorende zorg- en ziekenhuiskosten van deze patiënten waren behoorlijk hoog, maar leken acceptabel te zijn in relatie tot de uitkomst. De kosten waren hoger bij aanwezigheid van verschillende factoren: ernstiger traumatisch hersenletsel, aanwezigheid van letsel buiten de schedel, gebruik van een intracraniële drukmeting en chirurgische interventie(s). De ziekenhuiskosten werden primair gedreven door kosten veroorzaakt door opname en chirurgie.
In het tweede deel van het proefschrift worden enkele problemen bij het doen van onderzoek naar traumatisch hersenletsel geanalyseerd. Hierbij lag de focus op het verkrijgen van goedkeuring van medisch ethische toetsingscommissies (METC) en op het gebruik van toestemming (informed consent) bij patiënten met traumatisch hersenletsel die zelf geen toestemming voor studiedeelname konden geven. Een belangrijke conclusie was dat het op een correcte manier gebruiken van alternatieven essentieel is voor het verbeteren van de efficiëntie en de kwaliteit van toekomstige interventie-studies in een spoedsetting met patiënten die geen toestemming kunnen geven. Denk hierbij aan uitgestelde toestemming of vrijstelling van toestemming.
Het proefschrift eindigt met een beschouwing over de rol die de uitkomst van de patiënt en de ziekenhuiskosten spelen bij het nemen van acute behandelbeslissingen bij patiënten met ernstig traumatisch hersenletsel.